น อัญญินทริยมูล

[486] ธรรมที่ไม่ชื่อว่าอัญญะ, ไม่ชื่อว่า อินทรีย์ ใช่ไหม ?
เว้นธรรมที่ชื่อว่าอัญญะเสียแล้ว อินทรีย์ที่เหลือ ไม่ชื่อว่า
อัญญะ แต่ชื่อว่า อินทรีย์, เว้นธรรมที่ชื่อว่าอัญญะกับอินทรีย์
เสียแล้ว ธรรมที่เหลือ ไม่ชื่อว่า อัญญะด้วย ไม่ชื่อว่า อินทรีย์ด้วย.
ธรรมที่ไม่ชื่อว่าอินทรีย์, ไม่ชื่อว่า จักขุนทรีย์ ใช่ไหม ?
ใช่.
ฯลฯ
น อัญญินทริยมูละ น อัญญาตาวินทริยมูลี:-
ธรรมที่ไม่ชื่อว่าอัญญะ, ไม่ชื่อว่า อินทรีย์ ใช่ไหม ?
เว้นธรรมที่ชื่อว่าอัญญะเสียแล้ว อินทรีย์ที่เหลือ ไม่ชื่อว่า
อัญญะ แต่ชื่อว่า อินทรีย์, และเว้นธรรมที่ชื่อว่าอัญญะกับอินทรีย์
เสียแล้ว ธรรมที่เหลือ ไม่ชื่อว่า อัญญะด้วย ไม่ชื่อว่า อินทรีย์ด้วย.
ธรรมที่ไม่ชื่อว่าอินทรีย์, ไม่ชื่อว่า อัญญาตาวินทรีย์ ใช่ไหม ?
ใช่.
จบ น อัญญินทริยมูละ น อัญญาตาวินทริยมูลี
น อัญญินทริยมูล จบ

น อัญญาตาวินทริยมูละ น จักขุนทริยมูลี:-
[487] ธรรมที่ไม่ชื่อว่าอัญญาตาวี, ไม่ชื่อว่า อินทรีย์ ใช่ไหม ?
เว้นธรรมที่ชื่อว่าอัญญาตาวีเสียแล้ว อินทรีย์ที่เหลือ ไม่ชื่อว่า
อัญญาตาวี แต่ชื่อว่า อินทรีย์, และเว้นธรรมที่ชื่อว่าอัญญาตาวีกับ
อินทรีย์เสียแล้ว ธรรมที่เหลือ ไม่ชื่อว่า อัญญาตาวีด้วย ไม่ชื่อว่า
อินทรีย์ด้วย.
ธรรมที่ไม่ชื่อว่าอินทรีย์, ไม่ชื่อว่า จักขุนทรีย์ ใช่ไหม ?
ใช่.
ฯลฯ
น อัญญาตาวินทริยมูละ น อัญญินทริยมูลี:-
ธรรมที่ไม่ชื่อว่าอัญญาตาวี, ไม่ชื่อว่า อินทรีย์ ใช่ไหม ?
เว้นธรรมที่ชื่อว่าอัญญาตาวีเสียแล้ว อินทรีย์ที่เหลือ ไม่ชื่อว่า
อัญญาตาวี แต่ชื่อว่า อินทรีย์, และเว้นธรรมที่ชื่อว่าอัญญาตาวีกับ
อินทรีย์เสียแล้ว ธรรมที่เหลือ ไม่ชื่อว่า อัญญาตาวีด้วย ไม่ชื่อว่า
อินทรีย์ด้วย.
ธรรมที่ไม่ชื่อว่าอินทรีย์ ไม่ชื่อว่า อัญญินทรีย์ ใช่ไหม ?
ใช่.
จบ น อัญญาตาวินทริยมูละ น อัญญินทริยมูลี
น อัญญาตาวินทริยมูล จบ
ปัณณัตติวารนิทเทศ จบ

ปวัตติวาระ

ปัจจุปันน ปุคคลวาระ อนุโลม

จักขุนทริยมูล

[488] จักขุนทรีย์ กำลังเกิดแก่บุคคลใด. โสตินทรีย์ ก็
กำลังเกิดแก่บุคคลนั้น ใช่ไหม ?
บุคคลที่มีจักขุเกิดได้ แต่โสตะเกิดไม่ได้กำลังเกิดอยู่¹ จักขุนทรีย์
กำลังเกิดแก่บุคคลเหล่านั้น แต่โสตินทรีย์ไม่ใช่กำลังเกิดแก่บุคคลเหล่า
นั้น, บุคคลที่มีจักขุเกิดได้ และมีโสตะเกิดได้กำลังเกิดอยู่ จักขุนทรีย์
กำลังเกิด และโสตินทรีย์ ก็กำลังเกิดแก่บุคคลเหล่านั้น.
ก็หรือว่าโสตินทรีย์ กำลังเกิดแก่บุคคลใด, จักขุนทรีย์ ก็กำลัง
เกิดแก่บุคคลนั้นใช่ไหม ?
1. เป็น "อนาทรกิริยาพากยางค์" แปลว่า-เมื่อบุคคลผู้มีจักขุสามารถจะเกิดได้
แต่โสตะไม่สามารถจะเกิดได้นั้น กำลังเกิดอยู่. จักขุนทรีย์กำลังเกิด แต่โส-
ตินทรีย์ไม่ใช่กำลังเกิด. คือจักขุเกิด แต่โสตะเกิดอยู่, ทุกข้อพึงทราบโดย
อนุวัตรตามนัยนี้แล.